وب سایت کلینیک دامپزشکی آران | التهاب لثه و بافتهاي اطراف دندان در سگ و گربه

با وارد کردن ایمیل خود محتوای این صفحه به ایمیل شما فرستاده می شود

محتوای این صفحه به ایمیل شما ارسال گردید.

پست الکترونیکی

ارسال

انصراف

کلیه حق و حقوق این سایت طبق قوانین نشر و انتشار متعلق به کلینیک دامپزشکی آران میباشد و و هرگونه استفاده از مطالب ، طرح ها و تصاویر پیگرد قانونی دارد.

مقدمه :

بيماريهای لثه و بافت های اطراف دندان وخود دندان مشكلي بسيار شايع در حيوانات خانگي است که بيش از 85 در صد سگها و گربه هاي بالاي 4 سال معمولا به این بيماري ها مبتلا میشوند. مورد جالب توجه اینکه معمولا سگ و گربه دچار كرم خوردگي شبیه به انچه كه در انسانهاست نمي شوند.بیشترین علت به وجود امدن بیماری های دندان وبافتهای اطراف ان در حیوانات،عدم رعایت بهداشت دهان ودندان و تجمع جرم بر روی دندان ها میباشد.

بيماريهاي بافتهای اطراف دندان با تشكيل پلاك شروع مي شوند."پلاک" يك پوشش شفاف و لزج مانند بر روي دندانها و لثه است که مانند تارعنکبوت بزاق ،باكتري و خرده باقي مانده غذاها را در خود نگاه میدارد.اگر پلاك از بين نرود (در اثر مسواک نزدن) ،مواد معدني داخل غذاي جويده شده به صورت لايه لایه بر روی هم انباشته و تبدیل به رسوب سختی بر روی دندانها میشود که به ان" جرم دندان"(کثیفی قهوه ای تا زرد پررنگ روی دندان) میگویند.این جرم دیگر توسط مسواک زدن از بین نمیرود و تنها به وسیله جرم گیری برداشته میشود. برخي حيوانات همانند بعضی انسانها به راحتي استعداد تجمع پلاك و جرم را بر روی دندانهایشان دارند در صورتي كه برخي ديگر مقاوم تراند و دندانشان کمتر جرم میگیرد.جرم چون حاوی مقادیر زیاد باکتری است مواد مترشحه از این باکتری ها باعث تحريك لثه والتهاب بافتهاي اطراف دندان و دهان مي شود. باكتري ها در زير لبه لثه ها و اطراف جرم رشد وتکثیر پیدا مي كنند.اين باكتريها موادي توليد مي كنند كه ساختار محافظ دندان را تدريجا حل كرده و سر انجام باعث از بین رفتن این بافتها ولق شدن دندانها مي شوند . این حالت در هر مرحله ای که باشد میتواند باعث درد و رنج حیوان شده و اشتها را کم یا حتی قطع کند.

علايم:

بيشترين علامتي كه جلب توجه میکند ،بوي بد دهان است .این بوی بد وقتی حس میشود که بيماري بسيار پيشرفته کرده است.علائم مراحل اوليه بيماري شامل قرمزي و تورم لثه یا تمام لثه میشود كه در بسياري از سگها و گربه ها به سختي مي توان متوجه این علائم شد.دندان های عقبی بيشتر در معرض ابتلا به تجمع جرم و بيماري هستند چراکه به راحتی دیده نمیشود، دور از چشم باقی مانده و تا وقتی که علائمشان حاد نشوند نظر صاحب دام را جلب نمی کنند.درد دندان باعث میشود حیوان از یک طرف دهانش غذا بخورد یا اینکه اصلا غذا نخورد.معمولا در این موارد حیوان اشتها به خوردن دارد اما تا غذا را میخواهد بجود در اثر درد سریعا از خوردن غذا صرف نظر میکند. اگر سگ یا گربه شما دهاني بد بو دارد ،از یک طرف غذا میخورد و يا از خوردن غذاي سفت تفره میروند، میبایست به دامپزشك مراجعه نماييد. اين را مد نظر داشته باشيد كه بيماريهاي دندان نه تنها دهان،بلكه نقاط ديگری در بدن را نيز تحت تاثير قرار مي دهند.پلاک وجرم حاوی مقادیر زیادی باكتري هستند و باكتري ها نيز موادي توليد ميكنند كه میتواند وارد گردش خون شود.بنابراین هر زمان كه حيوان چيزي مي جود می تواند باعث انتقال این مواد به ديگر اعضا بدن مثل قلب ،كليه ها و كبد شود.

تشخيص:

معمولا دامپزشك مي تواند در زمان معاينه تا حدی به وجود بيماري در لثه و بافتهای اطراف دندان پی ببرد اما میبایست حیوان بي هوش شود تا با بتوان دهان و دندانها به دقت معاینه شده و میزان مشكل به درستی تعیین شود. سگ و گربه در زمان هوشیاری مخصوصا اگر درد در ناحیه دهان داشته باشند نمیگذارند معاینه شوند و باید یا از ارام بخش یا از بیهوشی برای معاینه کامل استفاده شود.لثه اطراف هر دندان تنها در زمان بیهوشی قابل بررسي میباشد.عكسبرداری با اشعه ایکس نيز در برخي موارد براي بررسی ريشه ها ممكن است لازم باشد.اخیرا نوارهای تشخیصی به بازار امده که با قرار دادن انها بر روی دندان و میزان درجه تغییر رنگ بر روی ان ، میتوان به شدت بیماری های بافتهای اطراف دندانی پی برد.

پیشگیری و درمان:

جرم گيري كامل دندان و به دنبال آن رعايت بهداشت دهان ودندان در خانه مي تواند تا حدود زیادی بيماري لثه و دندان را كنترل نماید. .جرم گيری میبایست زیر بي هوشي انجام پذيرد تا بتوان تمام قسمتهای دندان و زیر لثه را به خوبی تميز و بررسي کرد. هر دنداني كه لق باشد در زمان عمل باید كشيده شود. مزایای کشیدن دندان خراب بسیار بیشتر از باقی ماندن ان دندان است.دندانهای پوسیده و خراب میتوانند منبع و منشا عفونت و درد در دهان باشند.

بسياري از صاحبان دام مخصوصا براي حيوانات مسن تر، نگران بي هوشي هستند،. میتوان با معاينه كامل وانجام آزمايشهای لازم به صحت و سلامت حیوان پی برد و با به کار بردن روشهای بیهوشی کم خطر تا حدود زیادی بي هوشي مطمئن وکم دقدقه ای را براي حيوان فراهم نمود. اغلب حيوانات مبتلا به بيماري لثه و دندان اگر به درستی جرم گيري شوند عمري دوباره ميگيرند چراکه این کارهم باعث رفع عفونت دهان ومتعاقب ان درد میشود و هم مواد مضري که توسط باکتری ها در دهان وجود دارند و میتوانند داخل جریان خون وارد شوند را حذف مي کند.

بهترین کار برای جلوگیری از زیر بیهوشی رفتن حیوان، مسواك زدن است.ما در کلینیک دامپزشکی اران به تمام مراجعه کنندگان توصیه میکنیم از سنین پایین اقدام به مسواک زدن دندانهای سگ یا گربه خود کنند. برنامه بهداشت دندان را در خانه شروع كنيد اغلب حيوانات از مسواك زدن لذت مي برند مخصوصا اگر شما به طور تدريجي وبا دادن تشويقي این کار رابه حيوان معرفي كنيد.مسواك زدن دندان حيوان به راحتي قابل انجام است ،مخصوصا اگر از سنين پايين شروع شود . مقدار كمي خمير دندان (به اندازه نصف لوبيا) را روي مسواك زده و براي هر حيوان مسواک جداگانه تهیه واستفاده کنید.خمير دندان مخصوص سگ وگربه (مثلا با طعم مرغ يا جگر) در دامپزشكي ها موجود است. براي مسواك زدن از محصولات مخصوص حيوانات استفاده كنيد واز مصرف خمیر دندانهای انسانی پرهیز نمایید .

تنها لازم است طرف خارجی دندانها مسواک زده شوند.برای مسواک زدن میتوانید از حرکت بالا به پایین برای دندان های فک بالایی و پایین به بالا برای دندانهای فک پایینی یا دایره وار ریز بر روی کل دندانها استفاده کنید.هر روز یا حداقل 2-3 روز در هفته به مدت 10-20 ثانیه میبایست دندان های سگ یا گربه را مسواک بزنید.

هر چه غذایی به حیوان داده شود که جویدن بیشتری برای خوردنش احتیاج باشد احتمال جرم گرفتن دندانها کمتر میشود .مثلا دانه های بزرگتر غذای خشک احتیاج به جوش بیشتری دارند ودندانها را سالم تر نگاه میدارند .اصولا حیواناتی که غذای نرم مثل غذاهای کنسروی مصرف میکنند احتمال تجمع جرم بر روی دندانهایشان بیشتر است.

از دادن استخوان و يا قلم پا براي جويدن به سگ جدا خودداري كنيد.جويدن استخوان يا قلم ممكن است باعث شكستگي دندان شود.قلم گاهي نيز باعث ایجاد ناراحتي روده يا انسداد مري شده و راه ورود غذا به معده را بند مي آورد.

برای کاهش تجمع پلاک و جرم دندانها میتوانید اسباب بازيهاي جويدني از جنس كائوچو،پلاستيك يا طناب به حیوان بدهید و از دادن اسباب بازيهايي كه جنس سخت دارند پرهیزکنیدزیرا میتواند باعث شكستگي دندانها شود.یک قانون کلی میگوید تنها مواد خوراکی به سگ وگربه بدهید که یا قابل خم شدن باشند یا در صورت فشار اوردن با انگشت بتوان در ان فرورفتگی ایجاد کرد.

کتاب بیماری ها و مشکلات مهم سگ و گربه به زبان ساده، جلد اول: امیررضا عامری نایینی ، دامپزشک ، کلینیک دامپزشکی آران ،تهران ،ایران

زمان انتشار: سه شنبه 05 ارديبهشت 1391 (13 سال قبل)

تعداد بازدید: ۲۴۴۶۵