با وارد کردن ایمیل خود محتوای این صفحه به ایمیل شما فرستاده می شود
انصراف
آتوپي سگ وگربه (حساسيت پوست استنشاقی)
کلیه حق و حقوق این سایت طبق قوانین نشر و انتشار متعلق به کلینیک دامپزشکی آران میباشد و و هرگونه استفاده از مطالب ، طرح ها و تصاویر پیگرد قانونی دارد.
آتوپي چيست؟
آتوپي (ATOPY) يكی از شایعترین بیماری حساسیتی مخصوصا در نژادهای تریر در ایران است .این بیماری یک نوع آلرژی پوستي است كه در اثرتنفس ، بلع و یا نفوذ پوستی مواد حساسیت زا( آلرژن ها) به بدن حيوان ایجاد میشود. ایمنی حیوان به این مواد که در اثر تنفس ، خوردن یا از طریق جذب پوستی وارد بدن میشوند واکنش نشان داده که به صورت حساسیت و خارش ظاهر میشود. از مواد حساسیت زای متداول که باعث ایجاد این نوع حساسیت میشوند میتوان به گرد و خاك خانه ، مایت های (جانوران ریزمیکروسکپی) گرد و خاك خانه ، کاغذهای چاپی (روزنامه) ، گرده گل ها ، گياهان و درختان ، پر، پشم، شوره پوست ، دود تنباكو وغیره اشاره کرد . آتوپی زمینه ژنتیکی داشته و ارثی است . به دليل اينكه آتوپی زمینه ژنتیکی دارد بنابراين در برخی نژادهای سگ مثل وست هایلند وایت تريرها،روتريور،شارپی ،دالماسين، بول داگ ، بيگل ، پاگ ، باكسر، كوكر اسپانيل آمريكايي بيشتر از سگهای ديگر ديده ميشود.این بیماری هم در سگ وهم در گربه ديده ميشود. هر دو جنس نر و ماده به طور برابر مستعد به این حساسیت هستند.
علايم آتوپي در حيوان چيست؟
خارش مهمترین نشانه بالینی آتوپی است . شروع علايم خارش ابتدا مي تواند خفیف و به صورت فصلي باشد اما با گذشت زمان و افزایش سن كم كم علائم شدیدتر و غير فصلي گشته که در تمام سال اغلب ديده مي شوند . عموما حیواناتی که به الرژن های فصلی حساسند (مثل گرده گل و گیاهان ) بیشتر علائم را فصلی و انهایی که به موادی همچون گرد و خاک حساسند در تمام فصول می توانند از خود نشان دهند.
· خارش به صورت ماليدن سر و صورت و بدن به فرش یا زمین ، ليسيدن، گاز گاز زدن ، خاراندن و جويدن یک یا چند قسمت بدن می تواند تظاهر پیدا کند. در موارد شدید برخی از حیوانات برای تسکین خارش ، خود را روی زمین می غلتانند.دست ها و پاها، پوزه و صورت ،گوشها ، ارنج و يا نواحي داخل ران از بیشترین مناطقی هستند که دچار عوارض حاصل از این بیماری میگردند. التهاب و عفونت های عود کننده گوش ، التهاب و قرمزی چشم واطراف چشم نیز از دیگر نشانه های این بیماری ممکن است باشند . در مراحل پیشرفته بیماری نشانه هایی همچون ریزش مو و کچلی ، زخم شدن پلکها ، زخم و التهاب پوست ،تغییر رنگ و ضخیم شدن پوست میتوانند ایجاد گردند. لیسیدن بیش از حد به خاطر وجود خارش می تواند باعث تغییر رنگ موهای محل لیسیدن (زرد تا قهوهای تیره) شود. بيشتر موارد شروع علايم خارش در این بیماری بين سنين 1 سالگی تا 3 سالگي است. شروع علايم خارش در سگهای بالاتر از 7 سال غیر معمول است و در این موارد میبایست به علل دیگر ایجاد خارش مشکوک شد.
-
نشانه های آتوپي در گربه ها تا حدودي با سگها ممکن است متفاوت باشند. به خاطر وجود خارش ، گربه خود را بيش از حد میلیسد و تیمار میکند . این عمل می تواند باعث کم پشت شدن پوشش و یا کچلی در مناطقی مثل روی شكم ، داخل ران يا در پشت گربه شود.عفونتهای عود کننده گوش ، ایجاد برخی الرژیی های تنفسی ، التهاب و یا زخم های جلدی در ، صورت و اطراف گوش ها ، تنه و گردن نیز از دیگر نشانه های آتوپی است که میتوانند دیده شوند. بعضي از گربه ها دائما با پاهایشان پشت گردن و يا صورت خود را مي خارانند. التهاب پوست ارزنی یک نشانه بالینی معمول در گربه های مبتلا به این بیماری است. به این علت به ان التهاب پوست ارزنی می گویند چرا که وقتی دست بر روی پوست گربه دست کشیده شود حالت برامدگی های دانه دانه ریز همانند دانه های ارزن زیر دست احساس میشوند.این ها برامدگی ها قرمز رنگ و کوچک هستند که اغلب با خارش و ریزش مو همراه اند .التهاب ارزنی پوست بیشتر در قسمت سر ،گردن ، زیر چانه تا زیر گردن و پشت گربه دیده میشوند.
ابتدا خارش ایجاد شده و حیوان به خاطر خاراندن بیش از حد باعث صدمه زدن به پوست و ايجاد خراش در ان میشود . ایجاد خراش باعث نفوذ عوامل عفونی به پوست شده و میتواند عفونت های میکروبی یا قارچی را ایجاد نماید. به این عفونتهاي باكتريایي و يا قارچي اصطلاحا عفونتهای ثانویه میگویند که خود این عفونتها باعث تشديد خارش در حیوان نیز میشوند .
در برخي مواقع عواملی ديگري به همراه آتوپي دست به دست هم داده و موجب تشديد الرژی میگردند .از اين عوامل ميتوان به وجود همزمان حساسيت غذایی، حساسیت ناشی ازگزش كك و یا الودگی های انگلی اشاره کرد.
کلیه حق و حقوق این سایت طبق قوانین نشر و انتشار متعلق به کلینیک دامپزشکی آران میباشد و و هرگونه استفاده از مطالب ، طرح ها و تصاویر پیگرد قانونی دارد.
تشخيص آتوپي چگونه است؟
تشخيص اولیه آتوپي عموما بر اساس وجود خارش در محل هاي متداول و مشخص بيماري مثل ليسيدن دائم كف دست و پا ، خاراندن مداوم گوشها ، اطراف ارنج و بغل های ران انجام میگیرد. خارش در ابتدا میتواند به صورت فصلي باشد.البته بعضي از سگها در تمام فصول خارش را از خود نشان ميدهند. بسياري ديگر در ابتدا خارش فصلي داشته اما با ادامه یافتن روند بيماري و افزايش سن این خارش به صورت غيروابسته به فصل و به طور دائم دیده میشود.
اصولا دامپزشك با توجه به وجود حداقل 3 تا از فاکتورهای زیر ميتواند به وجود آتوپي مشکوک شود :
1-وجود خارش که با تزریق داروهای کورتیکواستروئیدی (کورتن ها ) مثل پردنیزولون یا دگزامتازون کاهش یا قطع میشود.
2-وجود الگوي انتشار بيماري برروی بدن حيوان (سرخی لاله گوش ،سرخی و التهاب بین پنجه ها )
3- حذف ديگر علل شایع خارش (مثل گال یا سایر انگلها ،عفونت های باکتریایی و یا قارچی ، سایر حساسیت ها همانند حساسیت ناشی از گزش کک ، حساسیت غذایی و ...)
4-وجود التهاب یا عفونت های پوستی عود کننده
5- نژادهای مستعد به اتوپی و شروع علائم از سنین بین 1-3 سال
به علت اينكه در ايران تعداد زيادي از نژادهاي ترير وجود دارند آتوپی علت بسیاری از مراجعات به مراکز دامپزشکی است . اين بيماري به عنوان يك بيماري شايع در اين نژاد (مخصوصا وست هایلند وایت تریر) محسوب میشود.
تست داخل جلدی اصلی ترین ازمایش تایید کننده برای اثبات آتوپی است .در این آزمایش به حیوان ارا بخش تزریق و موهای پهلوی حیوان را کوتاه کرده سپس مواد الرژی زا را با روشی استاندارد یک به یک زیر پوست تزریق میکنند . پس از چند ساعت جای تزریق ها را کنترل میکنند. در صورت سرخ شدن یا تورم پوست در ناحیه تزریق هر یک از الرژن ها ، احتمال وجود حساسیت به ان الرژن قوت میگیرد.آزمايشات خون اختصاصی(RAST و ELISA ) نیز براي تاييد تشخيص وجود دارند اما زیاد کمک کننده به نظر نمیرسند. متاسفانه انجام هر دو ازمایش در ايران برای سگ و گربه امکان پذیر نیست.
کلیه حق و حقوق این سایت طبق قوانین نشر و انتشار متعلق به کلینیک دامپزشکی آران میباشد و و هرگونه استفاده از مطالب ، طرح ها و تصاویر پیگرد قانونی دارد.
درمان آتوپي چيست؟
اتوپي درمان ناپذیر است اما مي توان علايم ان را تا حدود زيادي با روشهای مختلف تحت كنترل در آورد .اين كنترل ها از 3 طريق انجام مي شود :
1-پرهيز یا کاهش از مواجه شدن حیوان با عوامل ايجاد كننده آتوپی (در صورتی که عامل یا عوامل شناخته شوند)
2-به وسيله بعضي از داروها ( مثل انتی هیستامین ها ، کورتیکوستروئیدها ،سیکلوسپورین)
3- کاهش حساسیت (به وسیله واکسن های حساسیت زدا)
علائم اتوپي دراغلب حيوانات با استفاده از اين روشها مي توانند تحت كنترل قرار بگيرند.
جلوگیری از برخورد با مواد الرژي زا اغلب مواقع امری امكان پذير و عملی نيست با این حال مي توان از در معرض قرار گرفتن حیوان به مواد الرژي زا را تا حدودي جلوگیری نمود. به عنوان مثال اگرمشخص شد سگ شما به گرده گياهان حساسيت دارد او را در زمانهاي طلوع و غروب كه گرده افشانی گياهان زياد است و همچنين در چمن زارها يا موقع هرس چمن ها به پياده روي نبريد.در مواقع گرد گيري سگ را به خارج از خانه يا اطاق ديگر انتقال دهيد و در حضور او دخانيات مصرف نكنيد .با برداشتن موكت ، قالي و قاليچه ها يا جارو برقي كشيدن و گردگیری مرتب از تجمع گرد وخاک میتوان جلوگیری کرد.با تعويض مرتب رو تختي و روبالشي ها وعدم خريد اسباب بازي هاي پارچه اي يا پشمي نيز میتوان از میزان مواد الرژی زا در خانه کاست.
چه داروهايي به كنترل اتوپي به كار ميروند؟
طيف وسيعي از داروها را براي كنترل آتوپي مي توان استفاده نمود،به اختصار در مورد انها توضيحاتي ميدهيم:
- آنتي هيستامين ها (مثل هيدروكسي زين، لوراتیدین، ستیریزین و ...): اینها از اولين گروه دارویی هستند که براي كنترل علائم اتوپي مورد استفاده قرار میگیرند.اين داروها بسيار ايمن بوده و فقط ممکن است باعث ايجاد خواب الودگي و گيجي در حيوان شوند . اين عوارض معمولا بعد از مدتي از بين ميروند. اشكال اين داروها قدرت کم انها در کنترل خارش حاصل از آتوپی است.انتی هیستامین ها معمولا فقط در 30 -10 در صد مواقع میتوانند خارش را كنترل کنند. به همین خاطر میتوان برای افزایش اثرشان بهمراه آنها از كپسولهاي امگا 3 نيز استفاده کرد. امگا 3 خود در دراز مدت خواص ضد التهابي داشته و مي توانند باعث تقویت اثرات انتی هیستامین ها گشته واز میزان خارش بکاهد.انتي هيستامين ها انواع مختلفی دارند و دامپزشك مي بايست مناسب ترين دارو را كه بیشترین اثر برای کنترل خارش بر روي سگ يا گربه شما را دارد بر اساس ازمون و خطا انتخاب نماید.
برخی از دامپزشكان براي كنترل بيشتر خارش به همراه دو درمان قبلي از داروهاي ضد ا لتهاب های غير استروييدي (هم خانواده اسپیرین مثل ملوکسيكام استفاده نمایند.
- دارو هاي ضد التهاب استروييدي (کورتیکواسترویئد ها يا همان كورتن ها) مثل پریدنیزولون : از اين داروها در مواقعي كه انتي هيستامين يا ترکیب داروهاي ديگر براي كنترل خارش موثر واقع نشدند ، استفاده مي شود.اين داروها در كنترل خارش بسيار موثر اند اما در صورت استفاده طولاني مدت مي توانند باعث ايجاد عوارض جانبي جدي و جبران ناپذيري در بدن حیوان گردند. استفاده از امپولهاي تزريقي طولاني اثر (مثل متیل پردنیزولون) بعه علت شدید بودن عوارض به هيچ عنوان براي كنترل خارش ناشي از اتوپي توصيه نمي شود . هميشه در نظر داشته باشيد با اينكه استفاده از كورتن ها ساده ترين و راحت ترين راه براي كنترل علايم آتوپی(مثل خارش) میباشند اما پرخطرترین روش نیز هستند.در ضمن این نوع داروها فقط باعث مخفی شدن علایم گشته بدون اينكه حساسيت را درمان كنند .اگر تصمیم به استفاده از این نوع داروها برای کنترل آتوپی گرفته شد دامپزشک همیشه در مورد عوارض استفاده از داروهای کورتیکواستروئیدی با صاحب حیوان نکات لازم را در میان بگذارد.
- فراورده هاي كه به صورت موضعي بر روي پوست مصرف مي شوند : از فراورده هاي موضعي مثل شامپو(مثل شامپو جو دو سر ) ، لوسيون ، اسپري ،ژل های ضد خارش نيزمیتوان به صورت کمکی به همراه داروهای دیگر براي كنترل خارش استفاده نمود. بهتر است براي شستشوي حيوان از اب سرد استفاده شود چرا كه اب داغ خود مي تواند باعث تشديد خارش شود. اب کشیدن روزانه میتواند باعث کاهش بار مواد حساسیت زا از روی بدن حیوان شده و از شدت بیماری بکاهد.
- واكسن هاي کاهش دهنده حساسيت : واكسن هاي کاهش دهنده حساسيت تركيبات رقيق شده مواد الرژي زا بعلاوه بعضي داروهاي سركوب کننده ايمني هستند که باعث کاهش حساسیت در حیوان میگردد. تزريق مواد الرژي زاي رقيق شده به حيوان موجب میشود پاسخ بدن در برخورد با ماده الرژي زاي اصلي در محيط بسيار كمتر شود . اين واكسن ها بسته به نوع ماده حساسيت زایي كه در بدن حيوان باعث الرژي مي شوند متفاوت هستند. فاصله تزریق ها بسته به نوع دارو و از هر حیوان به حیوان دیگر مختلف (از یک ماه یکبار تا سالی یکبار) میباشد.این یکی از بهترینروش های کنترل برای حیواناتی است که بیش از 4-6 ماه در سال علائم از خود نشان داده و این علائم توسط امگا 3 و انتی هیستامین ها کنترل نمیشوند. متاسفانه اين نوع درمان در ايران در دسترس نمي باشد.
- به تازگی دارویی به نام تجاری آتوپیکا (Atopica) که حاوی سیکلوسپورین است به بازار امده که با موفقیت زیادی برای کنترل علائم بیماری آتوپی همراه بوده است. اثرات این دارو پس از دورهای حدود 2-4 هفته ایجاد میشود و از ان میتوان برای کنترل کوتاه مدت یا بلند مدت عوارض آلرژی استفاده کرد. متاسفانه نوع مخصوص سگ وگربه به ایران وارد نمیشود.
کلیه حق و حقوق این سایت طبق قوانین نشر و انتشار متعلق به کلینیک دامپزشکی آران میباشد و و هرگونه استفاده از مطالب ، طرح ها و تصاویر پیگرد قانونی دارد.
سرنوشت سگ يا گربه مبتلا به اتوپي؟
اتوپي درمان قطعي ندارد و این مشكل مادام العمر گریبان گیر سگ یا گربه خواهد بود .گاهی علائم شدید و گاهی خفیف میشوند.اما با استفاده از درمانهايي كه به انها اشاره شد مي توان تا حدود زيادي بیماری را تحت كنترل در اورد. با اين حال بعضي از بيماران با وجود تحت درمان قرار گرفتن باز هم علايمي را میتوانند از خود نشان دهند . بنابراين صاحبان سگ و گربه هاي مبتلا به اتوپي جدا از هزینه بر بودن کنترل بیماری مي بايست صبر و حوصله زيادي نیز برای ادامه درمان داشته باشند.
کتاب بیماری ها و مشکلات مهم سگ و گربه به زبان ساده، جلد اول: امیررضا عامری نایینی ، دامپزشک ، کلینیک دامپزشکی آران ،تهران ،ایران
کلیه حق و حقوق این سایت طبق قوانین نشر و انتشار متعلق به کلینیک دامپزشکی آران میباشد و و هرگونه استفاده از مطالب ، طرح ها و تصاویر پیگرد قانونی دارد.
زمان انتشار: شنبه 01 بهمن 1390 (13 سال قبل)
تعداد بازدید: ۴۵۲۳۵