وب سایت کلینیک دامپزشکی آران | بيماري ديستمپر سگ

با وارد کردن ایمیل خود محتوای این صفحه به ایمیل شما فرستاده می شود

محتوای این صفحه به ایمیل شما ارسال گردید.

پست الکترونیکی

ارسال

انصراف

ديستمپر چيست؟

کلیه حق و حقوق این سایت طبق قوانین نشر و انتشار متعلق به کلینیک دامپزشکی آران میباشد و و هرگونه استفاده از مطالب ، طرح ها و تصاویر پیگرد قانونی دارد.

بيماري ديستمپر سگ یا Canine distemper virus يک بيماري ويروسي است كه عمدتا بر دستگاه تنفس ، مجاری گوارشی ، دستگاه عصبي ، چشم و دستگاه ادراری – تناسلی سگ تاثير ميگذارد.اين بيماري بعد از هاري دومين بيماري کشنده ويروسي در سگها است .بعضی منابع فارسی این بیماری را "بیماری سگهای جوان " نام گذاری نموده اند که به نظر نام مناسبی نمی باشد چراکه بیماری دیستمپر در تمام سنین سگ چه جوان و چه پیر نیز دیده میشود. دیستمپر بیماری قدیمی است که قرن ها وجود داشته است.معنی لغوی دیستمپر به انگلیسی قدیم یعنی کج خلق یا ناخوش. شاید به اینکه این بیماری باعث کج خلقی یا نا خوشی سگ میشود که این نام را بر روی ان گذاشته اند. ويروس از گروه پارامیکسوویروس و جنس موربیلی بوده (هم جنس ویروس سرخک انسانها و طاعون گاوی) که بسیار مسري است. این ویروس از طریق تماس ذرات معلق پخش شده در هوا از ترشحات سگ بیمار (بیشتر ترشحات تنفسی در اثر سرفه و عطسه و کمتر فضولات و استفراغ ) و تماس انها با بینی و دهان سگ سالم انتقال پيدا ميكند.این ویروس سپس به بافتهای لنفاوی بدن رفته و بعد وارد خون شده و به تمام بدن پخش میشود. ویروس دیستمپر از طریق جفت به جنین نیز انتقال پیدا میکند.اين ويروس در گرماي محيط در عرض چند دقيقه كشته شده اما ميتواند در دماي نزديك به يخ زدگي تا هفته ها دوام بياورد.دیستمپر در نژاد های پوزه کشیده شایع تر است و این نوع سگ ها دچار تلفات بیشتری در اثر ابتلا به این بیماری میشوند.حیوانات دیگر مثل روباه ،گرگ،کایوت،راسو،سمور،مینک،پاندا و موش خرما نیز می توانند میزبان ویروس بیماری دیستمپر باشند.جالب است بدانید که برخی گربه سانان مثل شیر ،چیتا و جگوار نیز میتوانند گرفتار دیستمپر شوند.این بیماری به انسان انتقال پیدا نمیکند.بیماری حتی در سگهایی که واکسینه شده اند اما دچار نقص ایمنی هستند نیز میتواند ایجاد شود.

علايم ديستمپر در سگ چيست؟

شدت بیماری بستگی به سن سگ ، قدرت ایمنی بدن و حدت ویروس دارد. برخی انواع موربیلی ویروس باعث ایجاد نوع شدید تر بیماری میشوند.اصولا توله سگ ها بیشتر از بالغین به این بیماری حساس هستند. سگهایی که ایمنی قویی دارند بر ویروس غلبه کرده و در عرض 14 روز از ویروس را از بدنشان حذف میکنند.اما انهایی که ایمنی قویی ندارند ویروس را نمیتوانند حذف کنند و ویروس به تمام بدن پخش شده و باعث ایجاد بیماری میشود.سگ 1-3 هفته پس از الودگی میتواند علائم بیماری را از خود نشان دهد.
چند فرم بیماری وجود دارد:

· فرم جنینی :اگر دیستمپر از طریق جفت انتقال پیدا کند میتواند باعث سقط یا مرده زایی شود. توله هایی که از عفونت های داخل رحمی جان سالم به در برده اند ممکن است بعد از 6 هفتگی دچار اختلالات دندانی (مشکلات در مینا ، فشردگی دندانها یا رشد تعدا کم دندان) و عصبی از خود شده و در تمام طول زندگی دچار نقص ایمنی گردند .

· فرم بدون علامت یا با علائم خفیف : شایعترین فرم بیماریست اما چون خفیف یا بدون علامت است مورد توجه قرار نمیگیرد.مبتلایان به این فرم میتوانند کاملا بهبود پیدا کنند یا علائم عصبی بیماری را از خود نشان دهند.

· فرم عمومی یا اشکار دیستمپر : سگهاي جوان 6-3ماهه واكسینه نشده بيشتردر معرض ابتلا به به ديستمپر هستند . این بیماری یکی از مهمترین علل مرگ ومیر در سگ های واکسینه نشده در سراسر دنیا می باشد. تقریبا يك هفته بعد از الوده شدن سگ تب ميكند كه صاحبش مي تواند متوجه ان نشود. دو هفته بعد از الوده شدن ويروس باعث تخريب سلولهاي بيني ،چشم ، ريه ، روده ها و ... ميشود. اين بافتهاي صدمه ديده محل مناسبي براي رشد باكتريها و ايجاد عفونتهاي ثانويه باکتریایی مي شوند. . عفونتهای ثانویه باکتریایی معمولا باعث تشدید علائم بیماری میشوند. این شناخته شده ترین فرم بیماریست .در این فرم ابتدا دستگاه تنفس درگیر شده و سپس علائم گوارشی دیده میشود.علائم عصبی میتوانند همراه با انها یا چند مدت بعد (اغلب 1-3 هفته ) از این علائم پدیدار شوند.با این وجود سگهایی نیز وجود دارند که بدون اینکه به علائم تنفسی و یا گوارشی دچار شوند تنها علائم عصبی را از خود نشان دهند. ضعف،بی اشتهایی، تب،لاغری ،اختلالات چشمی(مثل التهاب ،خشکی، قرمزی ،ترس از نور ) ،کم ابی ، پوشش نامرتب ، ضخیم شدن بالشتک های کف دست و پا و نوک بینی ، ترشحات شفاف یا چرکی از چشم ، تنفس پر صدا ،سرفه ، ذات الریه ، بی اشتهایی ، استفراغ و اسهال (با یا بدون خون) هر یک به تنهایی یا چند تا با هم از در این فرم می توانند دیده شوند..علائم عصبی دیستمپر عموما شامل تشنج ، انقباضات عضلات (سر ، صورت ، گردن ، دست و پا) ،در شدید گردن ، باز و بسته کردن مکرر دهان، گیجی ،فلجی ناقص ،عدم هماهنگی در را رفتن (تلو تلو خوردن همانند ادم های مست ) ، کوری ،گشادی مردمک و از دست رفتن حس بویایی میباشند. حدود نيمي از سگهايي كه به ديستمپر مبتلا ميشوند علايم عصبي بيماري از خود نشان خواهند داد .مشکلات استخوانی و یا اختلالات در دستگاه ادراری نیز میتوانند در بیماران مبتلا به دیستمپر دید شوند.

· التهاب مغز سگ پیر :این فرم از بیماری با ایجاد التهاب در دستگاه عصبی سگهای مسن یا پیر میتواند باعث ایجاد علائمی همچون تلو تلو خوردن ، فشردن سر به مانع سخت ، راه رفتن بیش از حد و .... شود.در این فرم از بیماری علائم فرم عمومی دیده نمیشود.

· التهاب مغز پس از واکسیناسیون: این فرم از بیماری بسیار به ندرت 7-14 روز پس از تزریق واکسن بر علیه دیستمپر دیده میشود.سگهای مبتلا به این فرم اغلب علائم عصبی بیماری از خود نشان میدهد. بنابراین اگر سگی بعد از واکسیناسیون بر ضد دیستمپر دچار علائم تنفسی و گوارشی بیماری شود به احتمال زیاد قبلا مبتلا به دیستمپر شده و بیماری به خاطرتزریق واکسن به وجود نیامده است.

چه ازمايشاتي براي تشخيص ديستمپر لازمند:

معمولا تشخيص قطعي ديستمپر تا وقتي كه موارد تیپیک اين بيماري (مثل ترشحات چشم وبینی ،ضخیم شدن بالشتکهای دست و پا يا ذات الريه) در سگ دیده نشوند سخت است .سگ واکسینه نشده ممکن است سابقه نگهداری در مراکز پرجمعیت سگ را داشته و یا در ارتباط با حیوانات وحشی دیگر بوده باشد .در ایران برای تشخیص از کیت های سریع (همانند تست بارداری خانمها با ادرار) که با استفاده از ترشحات چشم ، بزاق و هچنین ادرار و خون نتیجه را اعلام میکنند،استفاده میشود. اگر دو خط نوار کیت قرمز شد نشان دهنده مثبت بودن ازمایش است و نشان میدهد که سگ به ویروس الوده شده اما اگر یک خط قرمز بر روی نوار روشن شود منفی بودن ازمایش تفسیر میشود. این نوع ازمایش دقیق است اما میتوانند در برخی موارد اشتباها مثبت یا منفی گزارش کنند.در این مواقع از ازمایش های پیشرفته تر مثل PCR و IFA استفاده می شود. افزايش غلظت پادزهر ضد ویروس ديستمپر (تیتر انتی بادی ) در بدن سگهاي واكسينه نشده ميتواند شك دامپزشک را به وجود این بيماري معطوف سازد. بیشتر این ازمایش ها متاسفانه قادر به متمایز ساختن ویروس تزریق شده توسط واکسن با ویروس طبیعی نبوده بنابراین امکان تشخیص بیماری دیستمپر را در سگ های واکسینه شده با مشکل مواجه میکند.به همین خاطر تشخیص قطعی تنها توسط ازمایش های پیچیده ای که در مراکز تحقیقاتی یا ازمایشگاههای بسیار مجهز انجام میشوند، امکان پذیر خواهد بود. ازمایش خون و ادرار معمولا به طور اختصاصی نشان دهنده وجود بیماری نیستند.کاهش پروتئین خون ،کاهش مطلق لنفوسیت ها (نوعی گلبول سفید خون) و وجود نشانه هایی بر روی برخی از گلبولهای سفید یا قرمز شاید به دامپزشک در تشخیص بیماری کمک کنند. انجام تصویر برداری (رادیولوژی) ممکن است در صورت ابتلا به ذات الریه مفید باشد. تشخيص ديستمپر در سگهايي كه علايم عصبي از خود نشان ميدهند بدون اينكه علايم گوارشی و تنفسی ديستمپر را داشته باشند نيز دشوار است.به علت اینکه بیماری های دیگر مثل سرفه سگدانی ،پاروویروس و دیگر بیماری های عصبی میتوانند علائمی شبیه به این بیماری ایجاد کنند ممکن است دامپزشک برای تفریق انها اقدام به انجام ازمایشات دیگری نماید.

چه درماني براي ديستمپر وجود دارد:

به دست امدن سلامتی کامل در توله های مبتلا به دیستمپرغیر متداول است .با این حال ان دسته که از بیماری جان سالم به در میبرند اغلب تا اخر عمر در برابر ان مصون خواهند ماند. بيشتر سگهايي كه به فرم عصبي بيماري دچار ميشوند از بین میروند و يا به روش انسانی توسط تزریق داروهای مخصوص كشته (مرگ اسان) ميشوند.اصولا ایجاد علائم عصبی یک فاکتور منفی در پیش بینی بهبود دیستمپر است.در حدود 50 درصد سگ های مبتلا 2-3 هفته بعد از شروع علائم بیماری تلف خواهند شد. در حال حاضر هيچ درماني بر ضد ويروس ديستمپر وجود ندارد . به همین خاطر اصول درمان بر پایه حمایت حیوان (درمان های حمایتی ) تا رفع اختلالات حاصل از بیماری میباشد.بسته به علائم ایجاد شده و صلاحدید دامپزشک در هر بیمار ممکن است یک یا چند درمان های حمایتی از قبیل سرم درمانی ، استفاده از انتی بیوتیک برای کنترل عفونت های ثانویه ، داروهای ضد اسهال ، بخور درمانی ، داروهای ضد اسید معده و محافظ دستگاه گوارش ، داروهای ضد تشنج و تغذیه کمکی انجام بگیرد. مراقبت ویژه از سگ های مبتلا به دیستمپرمثل دادن غذاهاي با كيفيت بالا و خوشمزه ،محدود نمودن فعالیت و فراهم نمودن يك محيط بدون استرس براي بهبود وضعیت عمومي بسيار مفيد خواهد بود. درمان با انتي بيوتيك ها باعث بهبود بسياري از علايم بيماري شده اما از ورود و صدمه زدن ويروس به بافت عصبي در مغز و نخاع جلوگيري نمي كنند. به همین علت برخی مواقع ممکن است سگ از علائم تنفسی و گوارشی بیماری رهایی پیدا کند اما پس از مدتی علائم عصبی بیماری ظاهر شوند.در موارد شدید بیماری ممکن است احتیاج به بستری شدن بیمار در مرکز دامپزشکی باشد.داروهای کورتیکواستروئیدی(مثل دگزامتازون) را میتوان برای بیماری ایجاد شده در اثر تزریق واکسن استفاده نمود اما در موارد وجود علائم فرم عمومی بیماری نباید از این نوع داروها استفاده شود.

پیشگیری از دیستمپر سگ:

به خاطر اينكه دیستمپر درمان قطعی ندارد و بسیار نیز خطرناک است اصل پیشگیری بر پایه تزریق واکسن های دوره ای در توله ها میباشد. برنامه واكسيناسيون براي حفاظت توله ها از اين بيماري كشنده بسيار موثر است. حدود 50 سال است که واکسیناسیون در برابر این بیماری انجام میگیرد اما هنوز دیستمپرتوانسته باقی بماند و باعث ایجاد بیماری شود.سگ هایی که مبتلا به فرم خفیف یا بدون علامت هستند نیز میتوانند ویروس را دفع کنند.اگر مادر واكسينه شده بود يا از بيماري ديستمپر رهایی يافته باشد ميتواند پادزهر ضد دیستمپر را از طریق اغوزبه توله هایش انتقال دهد.با این وجود اين پادزهر تنها تا چند هفته ميتواند توله را از خطر ابتلا به بیماری دور نگاه دارد. ميزان پادزهر ی كه مادر به توله انتقال ميدهد بستگي به غلظت پادزهر موجود در بدن مادر دارد.اين پادزهرها با اينكه باعث حفاظت توله از بيماري ديستمپر ميگردند اما مي توانند باعث ايجاد تداخل در عملكرد واكسن نيز بشوند.

در سن 6 هفتگي نيمي از توله ها ي به دنيا امده دیگر پادزهر کافی برای تداخل با واكسيناسيون را ندارند.وقتي توله رشد پيدا كرد كم كم پادزهر حفاظتی كه از مادر به توله انتقال یافته است از بين ميرود تا جاييكه در سن 13 هفتگي 95 درصد توله ها در معرض ابتلا به ديستمپر قرار میگیرند. از نظر اقتصادی تعيين ميزان پادزهر مادری دربدن توله مقرون به صرفه نيست. بنابراين واكسيناسيون در برابر ديستمپر میبایست سريعا بعد از از شير گرفته شدن توله یعنی در سن 8-6 هفتگي شروع و پس از ان هر 3-4هفته يكبار تا پایان 4 ماهگی ادامه پيدا كند.واکسن های یاداوری یک سال بعد و بعد از ان هر 3 سال یکبار میبایست تکرار شوند.واکسیناسیون سگ الوده به ویروس در روند بیماری موثر نبوده و مفید نمیباشد. توله مي بايست تا وقتي كه واكسيناسيونشان كامل نشده از ديگر سگهای واکسینه نشده یا حیوانات وحشی جدا نگاه داشته شوند . باید توجه داشت که هیچ واکسنی صد در صد باعث مصون شدن حیوان در برابر بیماری نشده و سگ های واکسینه شده نیز میتواند (ندرتا) به این بیماری مبتلا شوند. بندرت این واکسن ها میتوانند باعث ایجاد فرم عصبی بیماری شوند که در قسمت علائم بیماری به ان اشاره شد. واکسن های جدیدی با شیوه تهیه مدرن تر به بازار امده که به نظر میرسد این مشکل را ایجاد نکند .

سگهای مبتلا عموما تا دو هفته بعد از پایان علائم بیماری و برخی تا 2-3 ماه بعد ویروس را از خود دفع میکنند. به همین خاطر سگهای بیمار تا سه ماه میتوانند برای دیگر سگ ها خطرناک باشند.این سگ ها را باید از دیگر سگها جدا کرده و درقرنطینه نگهداری کرد.همچنین افرادی که با این سگ ها ارتباط دارند باید از لباسهای مخصوص استفاده و نکات بهداشتی را رعایت نموده تا موجب سرایت بیماری به دیگر سگ ها نشوند. ویروس عامل بیماری دیستمپر در محیط خارج از بدن بسیار اسیب پذیر است و به راحتي توسط ضد عفوني كنندها ی معمول از بين ميرود .این ویروس به حرارت ،خشکی و اشعه مادون بنفش نیز حساس است.

کتاب بیماری ها و مشکلات مهم سگ و گربه به زبان ساده، جلد اول: امیررضا عامری نایینی ، دامپزشک ، کلینیک دامپزشکی آران ،تهران ،ایران

زمان انتشار: سه شنبه 13 دي 1390 (13 سال قبل)

تعداد بازدید: ۲۷۲۶۷