با وارد کردن ایمیل خود محتوای این صفحه به ایمیل شما فرستاده می شود
انصراف
استئوآرتریت (OA) یکی از عوامل مهمی است که بر کیفیت زندگی گربه‌ها تأثیر می‌گذارد و شیوع آن در گربه‌های مسن تا ۹۲٪ گزارش شده است.
علائم بالینی در گربه‌ها ممکن است با گونه‌های دیگر متفاوت باشد؛ به‌طوری‌که علائم غالب می‌توانند بیشتر به تغییرات رفتاری (مانند کاهش تمایل به پریدن، تغییر در رفتار نظافت، پرخاشگری، ادرار خارج از جعبه خاک) مربوط باشند تا لنگش.
تشخیص OA از طریق معاینه ارتوپدی و رادیوگرافی مفصل یا مفاصل درگیر امکان‌پذیر است. پس از تشخیص، می‌توان یک برنامه درمانی چندوجهی و متناسب با وضعیت بیمار و بیماری‌های همزمان او طراحی و اجرا کرد.
این مقاله به درمان‌های رایج OA در گربه‌های مسن می‌پردازد.
این مقاله به درمان‌های رایج OA در گربه‌های مسن می‌پردازد.
1. مدیریت درد
مدیریت درد بخش اساسی درمان ناراحتی در بیماران مبتلا به استئوآرتریت (OA) است و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs) درمان اصلی در بسیاری از گونه‌ها محسوب می‌شوند.
در گربه‌ها، داروهای ملوکسی‌کام و روبناکسی‌ب معمولاً تجویز می‌شوند و می‌توانند موجب بهبود علائم بالینی مرتبط با OA شوند؛ با این حال، مصرف بلندمدت NSAIDs (مانند ملوکسی‌کام) در گربه‌ها در ایالات متحده استفاده خارج از برچسب (extra-label) دارد.
در گربه‌ها، داروهای ملوکسی‌کام و روبناکسی‌ب معمولاً تجویز می‌شوند و می‌توانند موجب بهبود علائم بالینی مرتبط با OA شوند؛ با این حال، مصرف بلندمدت NSAIDs (مانند ملوکسی‌کام) در گربه‌ها در ایالات متحده استفاده خارج از برچسب (extra-label) دارد.
وجود بیماری‌های همزمان (مانند بیماری مزمن کلیه) می‌تواند استفاده از NSAIDها را در گربه‌های مسن پیچیده کند، زیرا خطر بروز عوارض جانبی افزایش می‌یابد. در صورت نیاز، می‌توان دوزهای پایین ملوکسی‌کام (۰٫۰۱ تا ۰٫۰۳ میلی‌گرم به ازای هر کیلوگرم از راه خوراکی هر ۲۴ ساعت) را با ایمنی نسبی در گربه‌های مبتلا به بیماری مزمن کلیه تجویز کرد.
پیش از تجویز NSAIDها، باید صاحبان حیوان در مورد مزایا و خطرات آگاه شوند، گربه‌ها به‌خوبی هیدراته باشند، و صاحبان به‌دقت علائمی که ممکن است نشانه پیشرفت بیماری کلیه باشند را پایش کنند. برای به حداقل رساندن خطر عوارض جانبی، دوز NSAID باید بر اساس وزن خالص (بدون چربی) تعیین شود و به پایین‌ترین دوز مؤثر کاهش یابد، از طریق کاهش مقدار دارو به ازای هر کیلوگرم، کاهش دفعات مصرف (مثلاً هر ۲ تا ۳ روز)، یا تجویز تنها در مواقع نیاز.
آزمایش‌های آزمایشگاهی روتین (مانند CBC، پروفایل بیوشیمی سرم، و آنالیز ادرار) باید پیش از شروع درمان و سپس به‌طور منظم (حداقل هر ۶ ماه یک‌بار، یا در صورت وجود مشکل، با فواصل کمتر) انجام شوند.
داروهای ترامادول، گاباپنتین، وfrunevetmab فرونووت‌مب (یک آنتی‌بادی مونوکلونال ضد فاکتور رشد عصبی در گربه‌ها) به‌عنوان مسکن در گربه‌های مبتلا به OA مورد بررسی قرار گرفته‌اند. مطالعات نشان داده‌اند که ترامادول (استفاده خارج از برچسب در گربه‌ها) می‌تواند سطح فعالیت را افزایش دهد، گاباپنتین (نیز خارج از برچسب) ممکن است برخی فعالیت‌ها را افزایش دهد اما موجب کاهش کلی سطح فعالیت می‌شود (احتمالاً به دلیل اثرات آرام‌بخش)، و فرونووت‌مب (دارای تأییدیه FDA برای کنترل درد ناشی از OA در گربه‌ها) می‌تواند بر اساس پرسش‌نامه‌های صاحبان و ارزیابی‌های دامپزشکی از درد مفصلی، فوایدی نشان دهد.
به‌نظر می‌رسد فرونووت‌مب به‌خوبی قابل تحمل است؛ با این حال، عوارض پوستی مانند خارش، ریزش مو و زخم در تعداد اندکی از بیماران مشاهده شده است، و تحقیقات بیشتر برای درک اثرات و مزایای بلندمدت این دارو ضروری است.
۲. تعدیل محیط
از آنجا که تغییرات رفتاری یکی از علائم بالینی اولیه OA در گربه‌هاست، اصلاح محیط زندگی برای تسهیل دسترسی به منابع (مانند غذا، آب، و مکان‌های امن) می‌تواند کیفیت زندگی را بهبود بخشد.
تعدیلات پیشنهادی محیطی شامل موارد زیر است: نصب پله یا رمپ برای دسترسی به مکان‌های مرتفع و امن (شکل ۱)، فراهم‌کردن بسترهای نرم و/یا گرم (شکل ۲)، قراردادن ظرف‌های غذا و آب در مکان‌های در دسترس، استفاده از جعبه خاک‌هایی با ابعاد بزرگ و دیواره‌های کوتاه، و غنی‌سازی محیط با استفاده از اسباب‌بازی‌ها و تعامل با صاحب حیوان.
۳. مدیریت وزن
حفظ وزن بدنی نرمال و بدون چربی نقش مهمی در کنترل درد ناشی از استئوآرتریت (OA) دارد. بافت چربی اضافی می‌تواند موجب افزایش التهاب سیستمیک شود که ممکن است وضعیت OA را تشدید کند. همچنین افزایش وزن بدن می‌تواند باعث وارد شدن فشار مزمن و مکرر بر مفاصل شود و علائم بالینی را بدتر نماید.
کاهش وزن به‌ویژه در گربه‌های مسن و خانگی با سطح فعالیت پایین می‌تواند چالش‌برانگیز باشد. راهکارهای پیشنهادی شامل موارد زیر است:
-
تغذیه با استفاده از اسباب‌بازی‌های فکری (puzzle toys)،
-
استفاده از رژیم‌های غذایی کم‌کالری،
-
محدود کردن خوراکی‌های تشویقی،
-
تغذیه جداگانه گربه‌ها در منازل چندحیوانی،
-
و افزایش سطح فعالیت.
۴. تعدیل تمرینات ورزشی
ورزش می‌تواند مزایای متعددی داشته باشد، از جمله افزایش توده عضلانی، کاهش وزن بدن، حفظ دامنه حرکتی طبیعی مفاصل، و کاهش کسالت و بی‌حوصلگی.
متخصصان توان‌بخشی دام‌های کوچک می‌توانند فعالیت‌هایی را پیشنهاد دهند که به کاهش وزن، تقویت عضلات، و کنترل درد در گربه‌هایی با خلق‌وخوی مناسب کمک کند.
در صورتی که مراجعه منظم به کلینیک امکان‌پذیر نباشد، تمرینات ورزشی خانگی نیز می‌توانند جایگزین شوند. همچنین، بازی‌های منظم با صاحب حیوان ممکن است به افزایش سطح فعالیت، تشویق به کاهش وزن، و ارتقای کیفیت زندگی کمک کند.
در صورتی که مراجعه منظم به کلینیک امکان‌پذیر نباشد، تمرینات ورزشی خانگی نیز می‌توانند جایگزین شوند. همچنین، بازی‌های منظم با صاحب حیوان ممکن است به افزایش سطح فعالیت، تشویق به کاهش وزن، و ارتقای کیفیت زندگی کمک کند.
۵. مکمل‌های مفصلی
مکمل‌ها به‌طور گسترده‌ای در بیماران دامپزشکی مبتلا به استئوآرتریت (OA) تجویز می‌شوند و ممکن است در طول زمان موجب بهبود راحتی مفاصل شوند.
در یک مطالعه، گربه‌هایی که به‌مدت ۱۰ هفته اسیدهای چرب امگا-۳ دریافت کردند، فعالیت خانگی بهبود یافته‌ای نشان دادند؛ از جمله افزایش سطح کلی فعالیت، پرش‌های بلندتر، و تعامل بیشتر با صاحب خود.
در مطالعه‌ای دیگر، گربه‌هایی که رژیم غذایی غنی از اسیدهای ایکوزاپنتانوئیک (EPA) و دوکوزاهگزانوئیک (DHA) دریافت کردند و همراه با آن مکمل‌هایی شامل عصاره صدف سبز (green-lipped mussel)، گلوکوزامین و کندرویتین تجویز شده بود، افزایش چشمگیر در سطح فعالیت نسبت به گربه‌هایی که رژیم کنترل دریافت کرده بودند، نشان دادند.
در مقابل، یک مطالعه دیگر بهبود اندک ولی از نظر آماری غیرمعناداری را در تحرک مشاهده کرد که پس از قطع مصرف گلوکوزامین و کندرویتین نیز به‌طور نسبی حفظ شد
۶. جراحی
اگرچه شواهد نشان می‌دهند که OA اولیه در گربه‌ها شایع است، برخی موارد OA ممکن است در نتیجه بیماری‌های ارتوپدی قابل درمان (مانند بیماری رباط صلیبی ، دررفتگی مفصل ران، یا شکستگی ایجاد شده باشند.
گربه‌هایی که تحت درمان جراحی برای این شرایط قرار می‌گیرند (مانند برداشت سر استخوان ران [FHO]، یا تعویض کامل مفصل ران)، می‌توانند نتایج بالینی بسیار خوبی داشته باشند و احتمال پیشرفت OA در آن‌ها کاهش یابد.
بازگشت به عملکرد طبیعی ممکن است در صورت مداخله زودهنگام سریع‌تر صورت گیرد.
جمع‌بندی
استئوآرتریت (OA) در گربه‌های مسن شیوع بالایی دارد و می‌تواند تأثیر قابل‌توجهی بر تحرک و کیفیت تعامل با صاحبان داشته باشد.
شناسایی علائم بالینی احتمالی و به‌کارگیری راهکارهای درمانی چندوجهی می‌تواند به بهبود کنترل درد در بلندمدت، افزایش تحرک، و ارتقای کیفیت زندگی کمک کند.
تهیه و تنظیم : دکتر امیررضا عامری نایینی، متخصص بیماری های داخلی دام های کوچک
زمان انتشار: سه شنبه 09 ارديبهشت 1404 (5 روز قبل)
تعداد بازدید: ۳۱
