کندرودیستروفی(Chondrodystrophy) در سگ یک اختلال ژنتیکی است که بر رشد طبیعی غضروفها و استخوانها تأثیر میگذارد. این اختلال باعث تغییراتی در ساختار استخوانبندی سگها میشود که بیشتر به صورت پاهای کوتاه، ستون فقرات بلند و اندامهای نامتناسب نمایان میشود. سگهای کندرودیستروفیک نه تنها از نظر ظاهری متمایز هستند، بلکه مستعد برخی مشکلات سلامتی مرتبط با این ویژگیهای ژنتیکیاند.
کندرودیستروفی به دلیل جهش در ژن FGF4 (فاکتور رشد فیبروبلاستی ۴) ایجاد میشود. این ژن نقش کلیدی در فرآیند تشکیل غضروفها و استخوانها دارد. در سگهای کندرودیستروفیک، جهش این ژن باعث میشود غضروفها به شکلی غیرطبیعی و سریعتر از حالت عادی به استخوان تبدیل شوند، که نتیجه آن کوتاه شدن استخوانهای بلند بدن است.
کندرودیستروفی عمدتاً در نژادهای زیر دیده میشود:
بوستون تریر : جثه کوچک با پاهای کوتاه.
داشهوند : معروف به بدن دراز و پاهای کوتاه.
باسِت هوند : سگهایی با گوشهای بلند و بدن سنگین.
کورگی ولزی : پاهای کوتاه با بدنی عضلانی.
بولداگ : با پاهای کوتاه و جمجمه بزرگ.
پیکینیز : سگهای کوچک با پاهای کوتاه و صورت صاف.
شیتزو : سگهایی با پاهای کوتاه و موهای بلند.
سگهای کندرودیستروفیک ممکن است با مشکلات زیر مواجه شوند:
1. بیماری دیسک بینمهرهای (IVDD):
- شایعترین مشکل در این سگها.
- دیسکهای بین مهرهای (ساختارهایی که به عنوان ضربهگیر در ستون فقرات عمل میکنند) دچار تحلیل و فتق میشوند.
- علائم:
- درد پشت یا گردن.
- ضعف یا فلج اندامها.
- از دست دادن کنترل ادرار و مدفوع.
2. آرتروز زودرس:
- فشار اضافی بر مفاصل به دلیل شکل نامناسب استخوانها.
- علائم شامل لنگش و کاهش فعالیت بدنی است.
3. مشکلات حرکتی:
- حرکت ناهماهنگ یا دشوار به دلیل کوتاهی پاها.
- احتمال آسیب به زانو یا لگن.
4. آسیبپذیری در برابر ضربه:
- استخوانهای کوتاه و ستون فقرات بلند آنها را در برابر سقوط و ضربه حساستر میکند.
برای پیشگیری از مشکلات و حفظ سلامت این سگها، باید مراقبتهای خاصی انجام شود:
1. کنترل وزن:
- چاقی فشار زیادی به مفاصل و ستون فقرات وارد میکند.
- استفاده از رژیم غذایی مناسب و کنترل شده.
2. فعالیت بدنی ملایم:
- ورزش روزانه برای تقویت عضلات بدون فشار اضافی به مفاصل.
- اجتناب از فعالیتهای شدید مانند پرش یا دویدن طولانی.
3. جلوگیری از پرش و سقوط:
- استفاده از رمپ یا پلههای مخصوص برای دسترسی به ارتفاعات (مثلاً مبل یا تخت).
- عدم اجازه به پریدن از ارتفاع.
4. محیط زندگی امن:
- فرش یا کفپوشهایی که مانع لیز خوردن شوند.
5. مراجعه منظم به دامپزشک:
- بررسی وضعیت مفاصل و ستون فقرات.
- تشخیص زودهنگام مشکلاتی مانند IVDD.
6. فیزیوتراپی و تمرینات کششی:
- کمک به حفظ انعطافپذیری و قدرت عضلات.
- پیشگیری از سفتی مفاصل.
- درمان:
- مدیریت دارویی.
- فیزیوتراپی.
- جراحی در موارد شدید.
تهیه و تنظیم : دکتر امیررضا عامری نایینی ، متخصص بیماری های داخلی دام های کوچک ، کلینیک دامپزشکی آران